در ستايش کره بادام‌زميني

نويسنده:مژگان کريمي و سميه مقصودعلي




نگاهي به ارزش غذايي يک كره پرطرفدار

ماجرا به سال 1890 بازمي‌گردد. يک روز عصر، جرج‌ بايل، پزشک آمريکايي تصميم گرفت براي بيماران خود که دچار دندان‌درد بودند، خميري از مغزها درست کند اما از آنجا که مغزي جز بادام‌زميني در مطبش نبود، تنها همان را به دليل غني بودن از پروتئين و مفيد بودن براي استخوان‌ها و دندان‌ها چرخ کرد و خميرش را به دست آورد. اين خمير به قدري خوش‌مزه و مقوي از آب درآمد که خيلي زود جنبه خوراکي هم پيدا کرد و در سال 1904 براي اولين بار در نمايشگاه بين‌المللي سنت‌لوييس در معرض فروش قرار گرفت...
تا مدت‌ها تصور مي‌شد که زادگاه اصلي بادام‌زميني، آمريکاي جنوبي و آسيا بوده است اما تحقيقات اخير نشان داده‌اند كه زادگاه اصلي آن آمريکاي لاتين بوده و به تدريج به دليل ارزان و مقوي بودن به سراسر دنيا آورده شده است. امروزه در آمريکا، بادام‌زميني از جمله غذاهاي اصلي است و 89 درصد از آمريکايي‌ها آن را به صورت خام، تفت‌ داده، کره بادام‌زميني يا روغن ميل مي‌کنند. کره بادام‌زميني جزو لذيذترين محصولات تهيه شده از بادام‌زميني است و حدود يک سوم بادام‌زميني کشت شده در سراسر دنيا صرف تهيه کره بادام‌زميني مي‌شود. اما ببينيم عادت به خوردنش به چه کساني توصيه مي‌شود و براي چه کساني ممنوع است.

اين كره‌ ضدكلسترول است!

اولين نكته در باره اين ماده غذايي مفيد بودنش براي كساني است كه مستعد ابتلا به بيماري‌هاي قلبي هستند زيرا چربي‌هاي موجود در بادام‌زميني از نوع چربي‌هاي خوب هستند. به علاوه داراي فيتوسترول است که ساختاري بسيار شبيه به کلسترول مواد غذايي با پايه حيواني دارد، با اين تفاوت که برخلاف کلسترول، فيتوسترول براي سلامت قلب و عروق مضر نيست.
در ضمن، هر 32 گرم کره بادام‌زميني حدود 50 ميلي‌گرم فيتوسترول دارد و بررسي‌ها نشان داده مصرف روزانه 2 گرم فيتوسترول مي‌تواند تا 10 درصد از ميزان کلسترول LDL يا کلسترول بد بکاهد و در صورتي که فرد رژيم محدود از چربي نيز بگيرد، مي‌تواند ميزان اين چربي را تا 20 درصد پايين آورد.
در كل، تحقيقات نشان داده اند که مصرف حداقل 4 بار بادام‌زميني در هفته تا 37 درصد از خطر بيماري‌هاي قلبي مي‌کاهد. پس اگر مي‌خواهيد از بيماري‌هاي قلبي در امان باشيد از يک مشت بادام‌زميني (حاوي دو عدد از آن) يا يک قاشق غذاخوري کره بادام‌زميني، آن هم 4 بار در هفته شروع كنيد.

منبع آنتي‌اكسيدان

تحقيقات ديگري نشان داده اند كه مصرف 2واحد بادام‌زميني (10 عدد بادام زميني) در هفته مي‌تواند از بروز سرطان کولورکتال در زنان پيشگيري کند. فيتوسترول موجود در بادام‌زميني و کره بادام‌زميني نيز مي‌تواند رشد سلو‌ل‌هاي سرطان پستان، کولون و پروستات را کند كرده و حتي از بروز سرطان ريه در افراد مستعد بكاهد. به‌علاوه، بادام‌زميني حاوي نوعي آنتي‌اکسيدان به نام رزوراترول است که مي‌تواند به نوعي ترکيب ضدسرطاني به نام پيساتانول تغيير شکل يابد. اين تغيير شکل به کمک نوعي آنزيم که در تومورهاي سرطاني يافت مي‌شود، ايجاد مي‌شود و به اين ترتيب مانع رشد تومورها خواهد شد.

دشمن سنگ كيسه صفرا

جالب است بدانيد ثابت شده که مصرف مرتب کره بادام‌زميني (حداقل 5 قاشق غذاخوري در هفته) مي‌تواند از بروز ديابت نوع 2 در زنان پيشگيري کند. فيبر و منيزيم موجود در کره بادام‌زميني از جمله دلايل خاصيت ضدديابتي اين ماده غذايي هستند. علاوه بر اين تحقيقات بي‌شماري نشان داده اند مصرف مرتب کره بادام‌زميني مي‌تواند احتمال ابتلا به سنگ صفرا را در مردان و برداشتن کيسه صفرا را در زنان کاهش دهد. دليل اين خاصيت بادام زميني نيز وجود فيبرهاي غذايي، فيتوسترول و منيزيم است. مطالعه 20ساله روي بيش از 80 هزار زن نشان مي‌دهد زناني که حداقل دو قاشق غذاخوري بادام‌زميني يا کره بادام‌زميني در هفته مصرف مي‌کنند تا 25 درصد کمتر به سنگ صفرا مبتلا مي‌شوند. شايد باور نکنيد اما اين راه ساده و آساني براي پيشگيري از اين اختلال است.

باز هم فيتواسترول

اما در مورد عادت به خوردن اين نوع كره در ميان خانم‌هاي باردار بايد بگوييم، امروزه بحث فيتواستراديول بسيار داغ بوده و محققان آثار متنوعي را به آن نسبت مي‌دهند. به‌طور مثال، مشکلات قاعدگي را به مدد آن مي‌توان مرتفع ساخت و يا اينکه اين مواد قادرند احتمال بروز پوکي استخوان را كم كنند. از آنجايي که فيتواستراديول‌ در بادام‌زميني وجود دارد (يعني در هر 100 گرم کره بادام‌زميني، 100 ميلي‌گرم از اين ماده يافت مي‌شود)، مي‌تواند درصورت بروز بيماري‌هاي زنانه موثر عمل كند اما مصرف آن در بارداري دلخواه است، يعني نه ضرر خاصي براي مادر و جنين دارد و نه منفعت خاصي، فقط مصرف‌اش بايد به اندازه و در وعده صبحانه باشد چرا که در صورت افزايش مصرف کره بادام‌زميني به دليل داشتن چربي و انرژي فراوان، مشکل اضافه وزن پيش خواهد آمد. افرادي هم که مي‌خواهند شب‌ها شام سبکي بخورند، مي‌توانند با يك فنجان چاي يك يا دو واحد نان آغشته به اين نوع کره را ميل کنند.

موارد منع مصرف

با وجود تمامي موارد ياد شده، بادام‌زميني از جمله مواد غذايي آلرژي‌زا به شمار مي‌رود. آلرژي به بادام‌زميني مي‌تواند شديد باشد، به طوري که مصرف مقدار کمي از‌ آن مي‌تواند به شوک آنافيلاکتيک منجر شود. در نتيجه افراد مبتلا به آلرژي بايد از مصرف هر گونه غذاي حاوي بادام‌زميني خودداري کنند حتي خوردن كره بادام‌زميني هم به دليل داشتن ذرات پروتئين درست نيست بنابراين در دو سال اول زندگي نبايد از بادام زميني و فرآورده‌هاي آن براي تأمين انرژي كودك استفاده كرد و بعد از آن هم در صورت نداشتن حساسيت، مي‌شود آن را در برنامه غذايي گنجاند.
از سوي ديگر، گاهي پزشک به افرادي كه مستعد ابتلا به سنگ كليه و مثانه هستند، توصيه مي‌کند از خوردن مواد غذايي حاوي اگزالات‌ها از جمله بادام زميني و كره‌اش خودداري کنند زيرا اين ترکيبات احتمال بروز اين سنگ‌ها را بالا مي برد. فقط يادتان نرود كه کره بادام‌زميني طبيعي را مي‌توان براي يک يا دو هفته در هواي آزاد و دو ماه در يخچال‌ نگه داشت
منبع:http://www.salamat.ir